Zbuntowana przeciw takim powieściom. Recenzja książki

Wiecie co? Mam dość nudnych, beznadziejnych książek. Książek, na których ludzie marnują tony gigabajtów Internetu i tony papieru, na których zbijają potworne pieniądze, żeby kupować sobie potem jachty. Mam dość książek, które bazują na schematach. Na stereotypach. Które nie wnoszą nic do literatury i najprawdopodobniej zostaną zapominane za kilka lat, a strony pisarzy wyludnione i skazane na samotne dryfowanie po Sieci. Albo, jeśli się za bardzo postarają, skończą jak Królowie Popu Nastolatek – One Direction i Justin Bieber. Nagrali zbyt dobre albumy, żeby dalej być kochani przez psychofanki, które umierają teraz na widok chłopaków z The Vamps (na szczęście dla moich uszu nie słyszałam żadnej ich piosenki). Gdy przeglądam Internet, widzę wiele opuszczonych blogów o "Zmierzchu", które były naprawdę starannie przygotowywane przez fanki i faktycznie codziennie aktualizowane. Filmy zostały nagrane i na tym wszystko się skończyło. Byłe Króliczki Edwarda dają się krajać za wampirów z „Pamiętników Wampirów” albo za bohatera tej książki.

Tym razem Tris i Tobias przygotowują się na otwartą walkę z wrogiem. Są poszukiwanymi złoczyńcami, bo ona jest Niezgodną Niebezpieczną, a także Niezgodną Niesamowitą, a on (zaledwie) jej chłopakiem. Nie ma już rodziców Tris, a przyjaciele często i gęsto giną. Demonicznej Babce udaje się złapać naszą główną bohaterkę, ale domniemany wróg pomaga jej i ocala przed śmiercią. Wszyscy wokół polują na naszą słodką parę, a i oni gubią się we własnych tajemnicach i powoli oddalają od siebie. Serum o najróżniejszych zainteresowaniach leje się niczym wino z beczek, Demoniczna Babka programuje coraz więcej żołnierzy, ludzie giną, Serdeczność przyłącza się do walki, ale tak naprawdę zupełnie nie wiadomo, o co chodzi. Ponoć, z tego, co udostępnia nam Autorka, chodzi o tajemnicę, co jest za murem, zaporą, którego żaden mieszkaniec Chicago nie może pokonać. No i na końcu. Chyba żeby zrozumieć tą tajemnicę, muszę przeczytać trzecią część książki, ale myślę, że wiem, co jest za tym murem. Wiecie co? Powiedzieć wam? No to wam powiem. Normalny Świat, tak myślę. Bo to chyba jedyne logiczne rozwiązanie tej nielogicznej zagadki.

Jakieś plusy? Ojej. Gdybym na ocenę miała powiedzieć o tej książce coś dobrego, pewnie dostałabym jedynkę. Jeśli cokolwiek było dobrego w pierwszej części, to tu już tego zabrakło, jakby wbrew zasadzie, że każda następna książka danego Autora jest lepsza. No dobra, żeby fani tego czegoś mnie nie zabili, napiszę, że całkiem podobała mi się postać Demonicznej Babki, przywódczyni Erudycji. I się nie dziwię, bo często czarne charaktery wychodzą lepiej niż postacie pozytywne.

Okładka jest niezła, porównując do pierwszej części, a także do trzeciej, która dopiero wpadła w moje łapki. Widzimy na niej godło Serdeczności, zielone drzewo przyozdobione okręgiem splecionym z liści, na dole mamy zaś zamglone, błękitne miasto. Cała okładka jest utrzymana w przyjemnym dla oka jasnozielonym kolorku, u góry przechodzącym w bury, przypominający zachmurzone niebo. Napisów prawie nie ma – oprócz zwięzłej reklamy, tytułu napisanego fajną nawet czcionką i imienia i nazwiska Autorki. Kiedy pierwszy raz ją zobaczyłam, nie mogłam uwierzyć własnym oczom: graficy z Amber przeszli samych siebie. Ta okładka naprawdę jest niezła. Bardzo niezła, że tak powiem niegramatycznie.

Bohaterowie? Jacy bohaterowie? Tris jest bardziej bezbarwna niż książkę wcześniej, ponieważ jakiekolwiek myśli i rozważania bohaterki natury filozoficznej (jeśli można tu takie znaleźć) zostały zastąpione przez galopującą akcję. Wciąż jakieś uciekania, zabijania, tajne misje i przytulanki z Tobiasem, że aż się rzygać chce. Nawet, w spokojnej, zdawać by się mogło, frakcji Serdeczności, Autorka nie daje nam wytchnienia. Tak naprawdę nie wiemy, kim jest główna bohaterka, poza tym, że wciąż ucieka przed swoimi prześladowcami. Albo walczy. To samo dotyczy innych bohaterów, bo jakoś nie mam chęci poświęcania każdemu z nich oddzielnego akapitu. Jeśli w poprzedniej części widać było przyjaźń między Tris a Christiną, to tutaj głębi temu wątkowi nie dał nawet problem zabicia Willa, chłopaka dziewczyny. Pewnego razu po prostu spotykają się i razem wyruszają na wyprawę, a raczej na ucieczkę. A Tobias../ Zaczyna się, jak w wielu seriach dla nastolatek, wątek „tak, tak, zróbmy to... nie, nie...”, żeby męczyć irytować Czytelnika (czyli mnie), do końca książki. Może dla kogoś czekanie na seks głównych bohaterów jest fascynujący, ale dla mnie wręcz przeciwnie. Co jest w tym, do licha, ciekawego? Poza tym nie ma o Tobiasie nic więcej. Kolejna biała plama, proszę pani.

W kwestii języka nie zmieniło się dużo. Dalej jest prosto, lekko i ubogo. Pisarka przez całą pierwszą część nie wzbogaciła swojego słownictwa, wręcz przeciwnie. Jest licho, wszystkie postacie gadają tak samo, tymi samymi, pustymi frazesami i sformułowaniami, nie ma ani grama opisu świata przedstawionego, oprócz zdawkowych informacji o Serdeczności i opisów fajnie zrobotyzowanych członków frakcji (gdyby pisarka lepiej to opisywała, byłaby jedna z najlepszych scen w trylogii, ale niestety). Jest jeszcze opis śmierci jakiegoś tam chłopaka, ale ponieważ nie ma tam tego czegoś, fragment ten nie zapada w pamięć. Opisy, opisy kobieto. Jakiś nie wiem, plener. Pociąg. Pokój, w którym Tobias i Tris ... pieścili się. Oni chyba mają oczy i wiedzą, że, na przykład, niebo jest niebieskie? Prawda? Zjedz więc słownik, nawet cienki. Byle żebyś się nauczyła w końcu pisać.

Fabuła szwankuje, i to mocno. Kompletnie nie wiedziałam, co dzieje się na końcu książki. No jasne, jakieś dowody, że poza Murami miasta istnieje inny świat, Demoniczna Babka tworzy własną armię, podając ludziom specjalne serum, ale nie wiem, dlaczego każe zabijać Niezgodnych (kiedy czytałam,było to dość oczywiste, ale teraz już nie jest) i bada Tris, a później chce ją uśmiercić, ale Tris oczywiście jest odratowana i ucieka. Akcja galopuje do przodu, nawet nie zdążymy się obejrzeć, a bohaterowie już są przesłuchiwani przez Prawych, już się zabijają, już pędzą, by wykraść dowody, uciekają do Serdeczności... Zupełnie jak gra komputerowa, chociaż, przepraszam, tam też jest więcej odpoczynku niż w tej książce. Ciągle coś się dzieje, niekoniecznie ze składem i ładem. Nie ma chwili na refleksję. Na jakieś wyciszenie. Przecież to jest nie tylko denerwujące dla czytelnika, ale nielogiczne. Tyle ucieczek, zabijanek i innych takich człowiek normalny nie wytrzyma, nie tylko psychicznie, ale także fizycznie. Chyba że Tris jest filmową killerką z karabinem maszynowym zamiast ręki, w co wątpię. Chyba że fabuła została skondensowana do takiej formy, by szybko i sprawnie się czytało, nastolatki piszczały z radości, kiedy Tris obejmuje Tobiasa, a wokół schodzą się wrogowie. I znów uciekają, znów pościg.. Znów strzelanina. Scenariusz jakiejś bezmyślnej gry komputerowej. Do momentu, gdy czytelnik, z obolałym od walenia w klawiaturę lub okładkę książki czołem, opuści głowę i zamknie oczy w geście całkowitej rezygnacji. Przynajmniej mnie się niemal tak stało.

Igrzysk Śmierci jest jakby mniej. Szczególnie że akcja książki jest jednak nieco inna od dziełka Collins, a i fabuła sztandarowej trylogii młodzieńczych dystopii jest bardziej wyważona. Barwniejsza. Ciekawsza. Mroczniejsza i zwyczajnie lepsza. Już o bohaterach nie wspominając. Mimo że książki Collins nie są idealne, jej postacie zapadają w pamięć, a ja już nie potrafię powiedzieć czegokolwiek o tych z tej. I szczerze mówiąc, wolałabym, żeby pisarka kopiowała Igrzyska, niż pisała swoje puste i niepomysłowe wywody.

Dla kogoś, kto już zaczął tak jak ja i ma w krwi czytanie wszystkich rozpoczętych serii i trylogii do końca, nie ma już odwrotu. Ale jeśli ktoś krąży wokół pierwszej części jak mucha wokół ciasta i nie jest nastolatką, której podobał się stary, poczciwy Zmierzch i filmy o Igrzyskach w Panem, lepiej nie dotykać. Ja tam, chociaż muszę niestety doczytać do końca, buntuję się niczym Tris przeciw dyktaturze i wstawiam naprawdę niską ocenę tej powieści. I niech mnie ścigają Nieustraszeni czy jakakolwiek inna frakcja. Co im do tego, że ich nie lubię. Nie mam najmniejszych wątpliwości, że nie istnieją. Przepraszam.

Tytuł: „Zbuntowana”

Autor: Veronica Roth

Moja ocena: 1/10

Recenzja bierze udział w wyzwaniu "Czytam Fantastykę II"